Bądź jak mistrz - technika jazdy z Chrisem Birchem

Nieraz oglądałem jego filmy na Youtube, ale nigdy nie sądziłem, że na kilka godzin stanę się jego uczniem.

Robert Soćko 2018-02-10

Chris Birch

To facet uzależniony od jazdy motocyklem. Jest aktualnym i ośmiokrotnym mistrzem Nowej Zelandii w enduro, trzykrotnym zwycięzcą Roof of Africa, siedmiokrotnym uczestnikiem Red Bull Romaniacs i zwycięzcą edycji z 2010 roku.

Robert Soćko

Jazda na motocyklu to dla niego świętość. W sekcji motocyklowej Automobilklubu Karkonoskiego jeździ od 1987 roku, a w siodle wyczynowych enduro spędza jakieś 260 godzin rocznie. Uwielba techniczną i płynną jazdę.

Ważące ponad 220 kg motocykle typu adventure to dla mnie coś całkiem nowego. Na co dzień jeżdżę lekkimi enduro i na nich czuję się najlepiej. Jednak gdy trafiła się okazja potrenowania z Chrisem Birchem, nie wahałem się ani chwili.

Strach jak zwykle miał wielkie oczy. Ale gdy wsiadłem na KTM-a 1090 Adventure i przejechałem pierwszych kilkaset metrów, było już lepiej. W jednej chwili ulotniły się moje obawy związane z wielką masą motocykla i jego słabą poręcznością w terenie.

Na czym polegają różnice w prowadzeniu Adventure’a oraz lekkiego enduro EXC? Największa z nich bierze się z gabarytów i dwukrotnie większej masy. Do swobodnego prowadzenia Adventure’a w terenie należy zastosować znacznie większy niż w EXC balans ciałem, z ponadprzeciętnym przemieszczaniem się względem środka ciężkości motocykla. Współpraca odbywa się trochę jak w slow-motion – wprawienie w ruch większej masy wymaga większej energii, ale i odzyskanie tej energii trwa dłużej. W sumie jazda slajdem, z przejściem z jednego winkla w drugi, sprawia wrażenie, że trwa w nieskończoność. To inny poziom przyjemności z jazdy niż w EXC!

Ponieważ takie szkolenia nie należą do częstych (organizowała firma Motoshop Zubor z Bańskiej Bystrzycy, przy współpracy KTM CEE), tym bardziej warto z nich korzystać. Dlaczego? Bo są profesjonalnie prowadzone oraz prowadzący chętnie dzieli się swoją bogatą wiedzą teoretyczną i praktyczną. Chris Birch pokazał triki, które widziałem wcześniej na YouTube, i zapewnił, że po długim treningu i ja mógłbym je wykonać. Wierzę mu.

	1. Zanim zjedziesz z asfaltu Poziom trudności: podstawowy Tak jak w EXC! Przed wjechaniem w teren zadbaj o właściwe ustawienie kierownicy i jej osprzętu: klamek hamulca i sprzęgła. Pamiętaj również o dźwigni hamulca nożnego. Prawidłowe ustawienia umożliwią swobodne i właściwe pokonywanie technicznych elementów trasy. W kołach, dla uzyskania lepszej trakcji, koniecznie obniż ciśnienie. Zasada jest taka: im trudniejszy teren, tym niższe ciśnienie. Jak bardzo? Według Chrisa, opona powinna uginać się pod mocnym naciśnięciem kciuka.
	2. Zakręt na siedząco Poziom trudności: średni Usiądź w centralnej części kanapy. W zakrętach mocno wychylaj się poza oś pionową motocykla w kierunku przeciwnym do skrętu, przenosząc cały ciężar ciała na skraj kanapy. Nogą mocno dociążasz zewnętrzny podnóżek, a kolanem dociskasz zbiornik w kierunku złożenia. Różnica w porównaniu do EXC jest taka, że nie wystawiasz nogi wewnętrznej do pokonania zakrętu! Trzymasz ją przy zbiorniku. Po co? W razie upadku szybko unosisz ją do góry, unikając przygniecenia.
	3. Pokonywanie belek Poziom trudności: wysoki Dojeżdżasz do przeszkody. Wciskasz sprzęgło i energicznie kompresujesz zawieszenie, krótko używając przedniego hamulca i wykonując głęboki przysiad na zbiornik. W jednej chwili puszczasz sprzęgło i dodajesz gazu, dynamicznie prostując nogi w kolanach, a ciężar ciała mocno przemieszczasz na tył motocykla. W tym momencie najeżdżasz na przeszkodę. Korekty momentu obrotowego dokonujesz sprzęgłem. Największe znaczenie ma tu synchronizacja wszystkich czynności.
	4. Zjazdy i podjazdy Poziom trudności: średni Przede wszystkim wyłącz kontrolę trakcji i ABS. Na podjeździe maksymalne pochylenie do przodu powoduje utratę trakcji, natomiast mocne odsunięcie się do tyłu poprawia ją (ale uważaj na unoszące się przednie koło). Prawidłowa pozycja to obciążenie motocykla pośrodku na stojąco, z nisko opuszczonym ciężarem ciała i dynamicznym jego balansem w osi wzdłużnej i poprzecznej motocykla. Motocykl trzymaj nogami swobodnie, stabilizując go w razie potrzeby kolanami.
	5. Nawrót na podjeździe Poziom trudności: średni Siedząc na motocyklu rozstaw nogi szeroko i stabilnie. Wyłącz silnik i wrzuć jedynkę. Cofając, nie używaj hamulców, hamuj silnikiem i lekko wciskając sprzęgło panuj nad ruchami motocykla. Przenieś cały ciężar ciała na nogę przy stoku, drugą postaw na zewnętrznym podnóżku. Lżej lub mocniej dociskając motocykl do stoku kontroluj jego pochylenie. Gdy motocykl ustawi się prostopadle do podjazdu, zablokuj przedni hamulec. Mocnymi skrajnymi ruchami kierownicy obsuń koło do momentu, gdy motocykl będzie mógł bezpiecznie zjechać.
	6. Przyspieszanie i hamowanie Poziom trudności: podstawowy Podczas przyspieszania przesuń się w kierunku przedniej osi. Zrównoważysz w ten sposób siły unoszące przednie koło i pośrednio uzyskasz lepszą trakcję tylnego. Podczas hamowania przesuń się w kierunku tylnej osi, co zwiększy przyczepność tylnego koła i zapewni efektywniejsze hamowanie. W motocyklach typu adventure duże i ciężkie kufry przesuwają środek ciężkości motocykla jeszcze bardziej do tyłu.