Jak dbać o ciuchy motocyklowe? Skóra, tekstylia, kaski, rękawice

Kumpel mawia: – Mój sezon zawsze kończy się znienacka. Tak długo, jak się da, korzystam z każdej cieplejszej chwili, liczę, że pojeżdżę jeszcze kilka-kilkanaście dni, a potem nagle spada śnieg i bike na długie tygodnie ląduje w garażu.

Znam człowieka, więc wiem, że kilka razy sezon skończył się dla niego tak gwałtownie, że zdarzyło mu się zapomnieć o maszynie oraz upapranych po ostatnich jazdach ciuchach i kasku. Nie idź tą drogą! Motocyklowy ekwipunek, tak jak maszyna, wymaga dbałości, a czasem i napraw. Jeżeli o tym nie zapomnisz, będzie ci służył przez długie lata. W przeciwnym razie, tak jak mój kumpel, nowy sezon przywitasz ze śmierdzącym kaskiem i spleśniałymi butami.

Na następnych stronach zamieszczamy zestaw rad, jak zadbać o motocyklowe ubrania, kask, rękawice, buty oraz bieliznę termiczną; jak odpowiednio je czyścić, prać, reperować i konserwować. Pielęgnacja ciuchów jest o tyle ważna, że gdy jej zabraknie, będą nie tylko pachnieć inaczej i wabić muchy, ale też przestaną zapewniać odpowiednią ochronę przed kaprysami pogody, a w najgorszym wypadku podczas gleby szybciej się rozlecą. Na szczęście troska o ekwipunek jest na tyle prosta, że ogarnie ją każdy posiadacz pralki i chemii do prania , byle miał dostęp do wody.

Rzecz jasna jest różnica między sposobem traktowania skóry, tekstyliów, dżinsu i twardego plastiku, dlatego po kolei pokażemy ci, jak to zrobić, żeby było dobrze. Mało tego – jeżeli w przygotowaniach ekwipunku nie poprzestaniesz na czyszczeniu, lecz będziesz chciał na serio podejść do napraw uszkodzeń i pielęgnacji, znajdziesz wskazówki, jak się do tego zabrać.

Skóra

Stara to i ciągle aktualna prawda, że skóra na głowę bije materiały tekstylne, jeśli chodzi o skuteczność ochrony przed skutkami szorowania po asfalcie. Natomiast pod względem przydatności na co dzień skóra wypada zwykle nieco gorzej. We znaki dają się jej zwłaszcza opady deszczu – szczególnie dotyczy często stosowanej w motocyklowych ciuchach skóry bydlęcej.

Odporniejsza jest skóra z kangura, a także skóra płaszczki (najczęściej stosowana w newralgicznych miejscach). Tak czy inaczej, wszystkie rodzaje skóry wymagają regularnej konserwacji. Mamy tu bowiem do czynienia z produktem naturalnym, dlatego nawet garbowane, powlekane i lakierowane skóry zwierzęce muszą być poddawane intensywnej pielęgnacji.

	Skóra kangura jako materiał jest mniej wrażliwa na wodę i charakteryzuje się większą wytrzymałością na rozerwanie niż skóra cielęca. Jest jednak droższa i cieńsza, a przez to mniej komfortowa..
	Skóra bydlęca jest odporna na przetarcia, a do tego łatwo dostępna i znacznie tańsza od kangurzej, nadaje się więc doskonale na motocyklową odzież.
	Skóra z płaszczki jest droższa od powyższych i stosunkowo mało elastyczna, dlatego stosuje się ją jedynie w miejscach newralgicznych, tzn. najbardziej narażonych na przetarcie.

Czyszczenie i pielęgnacja skóry

Skórą należy się porządnie zająć co najmniej raz w roku, idealnie zaś byłoby ogarnąć ją po każdej jeździe w deszczu oraz po każdej długiej drodze w ostrym, palącym słońcu.

1. Czyszczenie: lekko nawilż skórzane ubranie. Dzięki temu brud z powierzchni da się stosunkowo łatwo usunąć gąbką lub miękką szczoteczką. W celu zmycia mocniejszego brudu zastosuj specjalne mydło do skóry ewentualnie mydliny lub/i mydło neutralne. Jeśli możesz, sięgnij po specjalny preparat, np. po Motul Perfect Leather, Muc-off Leather Cleaner. Brudu i tłuszczu z powierzchni pozbędziesz się, wykonując ruchy obrotowe. Rozpuszczony brud usuwaj wilgotną ściereczką. Do skóry welurowej użyj specjalnych szczotek, które kupisz w sklepie obuwniczym lub drogerii.
2. Suszenie: najpierw osusz skórę miękkim ręcznikiem, potem ją odwieś. Idealnie, jeśli skórzane ciuchy zostawisz do wysuszenia w temperaturze pokojowej. W żadnym wypadku nie wieszaj skórzanych ubrań nad grzejnikiem, kuchenką lub w prażącym słońcu.
3. Konserwacja: po czyszczeniu wcieraj w jeszcze lekko wilgotną skórę specjalny wosk/preparat do skór, np. Muc-off Leather Protect. Tłuszcz się do tego nie nadaje, dlatego używaj go jedynie przed dłuższymi wyjazdami, by chronić kombinezon przed wodą. Możesz też zaimpregnować skórę przy użyciu np. Motorex Protex Spray. Pamiętaj, żeby do natłuszczania skóry nie używać jakichkolwiek olejków i tłuszczów organicznych, bo gdy zjełczeją, będziesz ciągnął za sobą smrodliwy welon. Nie stosuj też środków czyszczących zawierających rozpuszczalniki, bo mocno rozpuszczają one tłuszcze i uszkadzają skórę.

Naprawa skóry

To prawda, że pielęgnacja skórzanej odzieży bywa czasochłonna, jest jednak bonus – możesz to zrobić w domowym zaciszu. Gorzej z naprawami, bo to najczęściej skomplikowane i precyzyjne przedsięwzięcie. Naklejane łaty nie utrzymają się długo, o zastosowaniu domowej maszyny do szycia jak najszybciej zapomnij, a ręczne szycie szydłem to mordęga. Poza tym nawet niewielkie z pozoru uszkodzenia skórzanych kombinezonów wymagają sporo pracy, bowiem żeby doprowadzić taki ciuch do należytego stanu, często trzeba rozłożyć go niemal na czynniki pierwsze. Tak więc najlepszym rozwiązaniem jest wizyta w profesjonalnej firmie lub zlecenie naprawy producentowi.

Materiały tekstylne

Ceniący wygodę motocykliści już od dawna wyżej od skór stawiają lżejsze, bardziej elastyczne i wygodniejsze w codziennym użytkowaniu ciuchy tekstylne. Skóra jest wprawdzie bardziej odporna na ścieranie niż roztapiające się podczas tarcia o asfalt materiały tekstylne, ale pod względem komfortu tekstylia wyraźnie górują. Wstawki ze streczu, strefy wentylacji, membrany – tekstylne zestawy równie dobrze się spisują w zimne i mokre, jak i w upalne dni. Innym ich plusem jest to, że włókna poliamidowe – w przeciwieństwie do skóry – nie są produktem naturalnym, więc ich pielęgnacja jest o wiele mniej skomplikowana. Mimo to nie wolno o niej zapominać.

Pielęgnacja materiałów tekstylnych

Na początek ważna informacja: to bzdura, że automatyczne pralki niszczą membrany! Możesz zatem zarówno kurtki, jak i spodnie z wszytą na stałe membraną śmiało prać w pralce. Prawdą jest natomiast, że do membran nie wolno używać zwykłego proszku i środków zmiękczających. Jeśli nie popełnisz tego błędu, brudne, a nawet zalatujące stęchlizną teksy z pełnym spokojem pakuj do pralki.

Do wyboru masz szeroki wybór środków piorących przeznaczonych do tego typu materiałów (np. S100 Funktion Waschmittel, 4F Textile), ale nieźle sprawdza się także zwykły płyn do prania lub proszek do delikatnych tkanin. Parametry dotyczące temperatury prania znajdziesz na metce, z programów zaś wybierz ten z dodatkowym płukaniem.

Oczywiście zanim pralka ruszy, nie zapomnij o wyjęciu ochraniaczy, zwłaszcza tych piankowych, bo nasiąkną wodą, a to może wpłynąć na poziom zapewnianej przez nie ochrony.
Jeśli zestaw tekstylny jest brudny jedynie z wierzchu, można go – tak jak odzież skórzaną – oczyścić przy użyciu gąbki lub szczoteczki i wody z mydłem. Niezależnie od tego, czy pierzesz w pralce, czy ręcznie, dokładnie wypłucz zestaw w dużej ilości wody, ponieważ pozostałości po płynie lub proszku do prania mogą pogorszyć działanie membrany. Następnie wysusz jak zwykłe ubranie. W zasadzie trudno tu popełnić jakikolwiek błąd.

Co ważne, sprawdź na metce, czy można zestaw suszyć w suszarce lub prasować, bowiem potraktowanie żelazkiem lub wsadzenie ciuchów na 20 minut do suszarki spowoduje, że wróci zjawisko perlenia się wody, a tym samym poprawi się wodoodporność. Dostępne w sklepach impregnaty (np. Muc-off Fabric Protect) należy nanosić dopiero wtedy, gdy powyższa metoda okaże się niewystarczająca.

	Jak dzieła membrana: mikropory przepuszczają na zewnątrz pot w postaci pary wodnej, ale zatrzymują atakujące od zewnątrz krople deszczu.
	Impregnat w spreju. Pamiętaj, aby co jakiś czas porządnie zainpregnować ciuchy tekstylne.

Naprawa kombinezonu tekstylnego

Tkaniny z włókien sztucznych daje się łatwo naprawiać, bowiem można je zszywać tak samo jak zwykłe ubrania. Gorzej, jeśli dziurę ma membrana, bo podczas szycia siłą rzeczy musi zostać przedziurawiona. Jeżeli do tego dojdzie, możesz zapomnieć o pełnej wodoszczelności. Pomóc może tutaj wizyta w salonie i naprawa wykonana przez producenta. Szybkim, ale tylko tymczasowym rozwiązaniem – na przykład w podróży – może być uszczelnienie membrany specjalnym zestawem naprawczym.

Przy okazji prania sprawdź ochraniacze i przed włożeniem ich na miejsce dokładnie je obejrzyj. Jeśli są uszkodzone – na przykład spękane lub porowate – nadają się do wyrzucenia.

Dżins

Zwykły dżins jak materiał na ciuchy na moto? Nie do końca, bowiem motocyklowe dżinsy różnią się od zwykłych dżinsowych portek: mają wzmocnienia z włókien aramidowych w postaci takich materiałów, jak kevlar, dyneema czy covec. Duże znaczenie ma zwłaszcza to, że poliamid jest o wiele odporniejszy od odzieży tekstylnej na wysokie temperatury, które powstają podczas szlifowania tyłkiem po asfalcie. Podczas gdy włókna z tworzywa sztucznego topią się już przy 200°C, bawełniana tkanina ulatuje niczym płonący papier, a odporne na ścieranie aramidowe wzmocnienia chronią skórę jeźdźca kiedy dżins już się ulotni. Jak dbać o motocyklowe dżinsy? To nic skomplikowanego. Podobnie jak w przypadku zestawów tekstylnych wyjmujesz ochraniacze i pakujesz dżinsy do pralki. Właściwą do prania temperaturę znajdziesz na metce. Pęknięcia i dziury powinny być zszyte lub zacerowane nićmi wysokiej jakości.

Bielizna termoaktywna

Nie od dziś wiadomo, że wkładanie bawełnianych koszul i wełnianych swetrów pod ciuchy skórzane lub tekstylne nie jest najlepszym pomysłem. Pogarsza się wtedy dopasowanie, ponadto jest zakłócona cyrkulacja powietrza i w konsekwencji wszystko masz przesiąknięte potem. Jako że pocenia nie da się uniknąć, bo w ten sposób ludzkie ciało reguluje temperaturę, najlepszym rozwiązaniem jest wkładanie pod motocyklowy ubiór bielizny termoaktywnej.Odprowadzi ona wilgoć od skóry, a resztę załatwi oddychająca membrana kombinezonu. W trakcie upałów może się zdarzyć, że mimo swych właściwości bielizna będzie mokra. W takim wypadku należy ją wysuszyć, co na szczęście nie trwa długo. Kupując bieliznę termiczną warto sięgnąć po taką z jonami srebra, bowiem da się ją nosić przez kilka dni (np. w podróży), nie wabiąc przy tym rojów much. Prędzej czy później jednak każda bielizna będzie wymagać prania. W tej sytuacji możesz spokojnie wpakować ją do pralki. Pamiętaj jednak, by nie prać jej z rzeczami z zamkami lub rzepami, bo mogą ją potargać, i żeby nie używać płynu zmiękczającego. Ja zwykle piorę ją na lewej stronie w temperaturze 30°C w programie dla tkanin delikatnych i nastawiam dodatkowe płukanie. Zresztą wszystkie istotne wskazówki znajdziesz na metce. Bieliznę można też potraktować specjalnym impregnatem do bielizny termicznej, dzięki czemu odświeżysz własności oddychające i poprawisz nieprzepuszczalność wody.

Kaski

Śmierdzący kask to zwykle efekt śmigania bez kominiarki lub długotrwałej jazdy w deszczu, po której go nie wysuszyłeś. Zjawisko to nasila się latem. Uporanie się z nim nie jest trudne. Do wyczyszczenia skorupy wystarczą gąbka i woda z płynem do naczyń, który jednak nie może wpłynąć do kanałów wentylacyjnych. Szybę czyść łagodnymi środkami czystości (mydło w płynie, płyn do naczyń) i miękką ściereczką (najlepiej z mikrofibry). Do usunięcia martwych robali użyj papierowych ręczników: namocz je, pookładaj nimi kask, poczekaj kilka minut, po czym zgarnij razem z robalami. Oporny brud możesz potraktować nylonową pończochą.

Jeśli chodzi o wnętrze kasku, to nawet te z niższej półki mają dziś wypinaną wyściółkę: włóż ją do pokrowca (w sensie: siateczki, jak np. siateczki), a następnie do pralki i pierz, stosując program dla delikatnych tkanin. Innym rozwiązaniem (np. w podróży) są spreje odświeżające i dezynfekujące wnętrza kasków. Naprawa kasku? Po wypadku nawet o tym nie myśl. Uszkodzenia nie muszą być widoczne. Wystarczy, że kask pochłonął w wypadku energię uderzenia. Po czymś takim nie będzie już chronił, dlatego nadaje się tylko na śmietnik. Szyba to inna sprawa: jako element eksploatacyjny, może, a czasem powinna być wymieniona.

Buty

Jako że z jednej strony narażone są na pot a z drugiej na tryskającą spod koła wodę i inne paskudztwa, motocyklowe buty powinny być regularnie czyszczone. Zewnętrzne zabrudzenia najlepiej usunąć szczotka i letnią wodą. Następnie w zależności od materiału możesz potraktować je środkiem do pielęgnacji skóry, impregnatem albo po prostu wypastować. Wewnętrzne wkładki zazwyczaj da się bez problemu wyjąć, otrzepać i wywietrzyć. Wnętrze dobrze jest wytrzepać lub odkurzyć. Podczas suszenia mokrych butów unikaj promienników ciepła, możesz natomiast użyć specjalnej suszarki do butów. Jeśli chodzi o buty sportowe, w większości modeli slidery są odkręcane, więc jeśli są za bardzo zdarte możesz je po prostu wymienić. Można je dokupić w motocyklowych sklepach. Gdy jednak uszkodzona jest membrana lub podeszwa, zostaje ci jedynie wizyta u dobrego szewca lub kontakt z producentem.

Rękawice

Jako że łapska pocą się tak samo, jak i inne części ciała, agresywny chemicznie pot najbardziej zagraża skórzanym rękawicom bez podszewki. Dlatego, jeżeli takie posiadasz, musisz je regularnie czyścić. Tak jak w przypadku skórzanego kombinezonu, rób to letnią wodą przy użyciu mydła lub specjalnego środka czyszczącego do skór, a następnie dokładnie opłucz. Do suszenia nie rozprostowuj rękawic. Lepiej włóż je na dłonie i zaciśnij je w pięść. Susz w temperaturze pokojowej, nigdy nad grzejnikiem. Po wysuszeniu poruszaj założoną rękawicą, aż stanie się miękka, a następnie potraktuj ją olejkiem do skór. W przypadku rękawic tekstylnych proces czyszczenia możesz sprowadzić do wrzucenia ich do pralki razem z tekstylnymi ciuchami. Zastosuj środek do delikatnych tkanin i dużą ilość wody, najlepiej dodatkowe płukanie.