Wielki test 22 ochraniaczy pleców - żółwie, kamizelki i zbroje motocyklowe

Życie nie ma nic z filmu akcji, dlatego po spektakularnym dzwonie bohater (tu: biker) nie zrywa się na nogi i – nawet nie otrzepując się z kurzu – pędzi za złym jakby nic się nie stało. W prawdziwym życiu obowiązują żelazne prawa fizyki i żebyś to odczuł, nie musi przytrafić ci się jakaś megagleba. Bywa niestety i tak, że zwykły szlif lub parkingówka powodują poważny uraz.

Czasem nawet byle gleba może skończyć się uszkodzeniem kręgosłupa, dlatego – mimo że wypadki rzadko przynoszą tak koszmarne konsekwencje – warto się przed nimi chronić. Bo nie chodzi o te wszystkie sytuacje, gdy los ci sprzyjał, lecz o tę jedną chwilę, gdy twój anioł stróż przysnął. Wtedy jest ten moment, gdy wyposażenie dodatkowe, stosowane oprócz zwykłych ciuchów motocyklowych, staje się bezcenne.

Żółwie chronią już ćwierć wieku

Ochraniacze typu żółw zdobyły popularność jakieś ćwierć wieku temu. Sięgnęli po nie kolesie startujący w wyścigach, ale i zwykli motocykliści, po prostu lubiący sportową jazdę. Wkładano je też pod kombinezony turystyczne. Wraz z rozpowszechnieniem się protektorów zintegrowanych z kurtką, wielu motocyklistów uznało, że nie ma już potrzeby sięgać po nieco trudniejsze w obsłudze żółwie.

Tyle tylko, że wiele z nich zapewnia najlepszą z możliwych ochronę pleców. Dzieje się tak z dwóch przyczyn. Po pierwsze, dodatkowy ochraniacz przylega bezpośrednio do ciała i – po drugie – jeśli jest taki jak trzeba, chroni całe plecy – od karku aż do miejsca poniżej kości ogonowej. Dla odmiany, ochraniacze zamontowane w ciuchach, wsadzone najczęściej w wygodnie luźne kurtki, nie przylegają tak dobrze, czyli podczas upadku mogą się mniej lub bardziej przesunąć, w razie gleby odsłaniając właśnie to miejsce, które powinno być chronione. Z kolei w kurtkach dobrze dopasowanych, mocno opinających ciało, pojawia się inny problem: taki, że mocowane w nich protektory rzadko kiedy zakrywają, a tym samym chronią okolice karku i kości ogonowej.

Testowane tu przez nas żółwie, czyli ochraniacze mocowane pasami do korpusu, były bez wyjątku certyfikowane zgodnie z poziomem 2, co znaczy, że spełniają najwyższe obowiązujące dziś wymagania. Wartość graniczna poziomu 2 dopuszcza przepuszczenie na wewnętrzną strone protektora (tę, z która styka się twoje ciało) 9 kN siły uderzenia. To jest wartość uśredniona. Z pojedynczego uderzenia ma prawo przeniknąć do wewnątrz nie więcej niż 12 kN.

Testowane ochraniacze sprawiły miłą niespodziankę: prawie wszystkie zatrzymały więcej siły uderzenia niż zezwala poziom 2. Czyli producenci nie spoczęli na laurach i wciąż je doskonalą. Jeszcze pięć lat temu wysyłali bowiem do testów ochraniacze spełniające wymogi słabszego pod względem ochrony poziomu 1. Więcej – zdarzało się i tak, że niektóre egzemplarze wyraźnie przekraczały wartości graniczne.

Co dla kogo?
Klasyczny żółw to coś dla miłośników jazdy w sportowym stylu chcących włożyć ochraniacz pod ciasno przylegający skórzany kombinezon. Cienkie, dobrze trzymające paski oraz sięgające do kości ogonowej ochraniacze niewątpliwie są lepsze od protektorów zintegrowanych z kurtką.
Zbroje zostały zaprojektowane z myślą o motocrossie i enduro. Wkłada się je pod niezapewniające ochrony luźne bluzy i kurtki. Twarde skorupy mają za zadanie chronić przed uderzeniami o kamienie. Można je włożyć także pod luźniejszą kurtkę.
Kamizelki ochronne, często wyposażone w cienkie protektory z miękkiej pianki, są świetne dla podróżników. Mają ochraniacze klatki piersiowej, zapewniające dodatkową ochronę, cienkie i przewiewne materiały zaś przekładają się na wygodę i dobre dopasowanie.

Nowe zjawisko: kamizelki

Mamy apel do producentów: prosimy, aby jak najszybciej pojawiło się więcej kamizelek wyposażonych w skuteczne ochraniacze tej części ciała.

Nowym zjawiskiem jest spory wybór kamizelek ochronnych. Pod tym pojęciem kryje się pozbawiona rękawów bielizna z cienkiego, z reguły oddychającego materiału z włókien sztucznych, w której kryje się co najmniej jeden certyfikowany ochraniacz pleców. Kamizelki zapina się najczęściej na zamek i są mocno dopasowane do ciała. Ich wkładanie i zdejmowanie jest równie łatwe, jak narzucenie bluzy na grzbiet.

Często zdarza się, że producenci dorzucają do takiej kamizelki protektory klatki piersiowej. W naszym teście wzięły udział tylko produkty wyposażone w takie certyfikowane elementy. Badania i analizy skutków wypadków wykazały, że dodatkowa ochrona klaty jest ważną sprawą: w jednej szóstej wszystkich wypadków z udziałem motocykli poważniejszym i lżejszym uszkodzeniom ulegają właśnie okolice klatki piersiowej.

Cienkie, wygodne i (dzięki paskom obejmujących biodra i klatkę piersiową) dobrze leżące kamizelki z pewnością mają sens i stanowią poważną konkurencję dla klasycznych żółwi. Niestety, także w nich można znaleźć słabe punkty. Najczęściej spotykanym jest stosowanie takich samych ochraniaczy pleców, jak w kurtkach motocyklowych. To oznacza, że są osadzone na tyle wysoko, że nie kryją optymalnie, tzn. nie sięgają aż do tyłka. Duża części kręgów szyjnych i lędźwiowych jest pozbawiona dobrej ochrony, co z kolei bywa maskowane za pomocą zwykłych wyściółek.

Oznaczenie ochraniaczy

Na protektorze albo na skorupie powinny być umieszczone dobrze czytelne: nazwa producenta i oznaczenie modelu (a) (w formie wytłoczenia/stempla). Koniecznie musi być pokazany piktogram motocyklisty z informacjami dotyczącymi stopnia ochrony (b) (tutaj: poziom 2; jest też w polu d) oraz typ protektorów (B oznacza plecy, L oznaczałoby lędźwie). Strefę ochronną tworzy odległość barku od talii (c). Na naszym przykładowym obrazku wynosi ona 43 do 45 cm, mierzona jak na obrazku w polu „b”. Konieczne są też dane dotyczące normy (e).

Jeśli off-road, to w zbroi!

Osobny segment tworzą koszulki lub – lepiej – lekkie, przewiewne bluzy z ochraniaczami, powszechnie nazywane zbrojami. Są bardzo popularne jako sprzęt do jazdy w terenie, ponieważ zwykłe ciuchy off-roadowe często nie zapewniają ochrony ramion i łokci na odpowiednim poziomie. Wyposażona w testowane protektory CE zbroja wydaje się najlepszym rozwiązaniem.

Jako że obowiązuje tu zasada, że im bliżej ciała leży ochraniacz, tym większa jest jego skuteczność, dobre dopasowanie stanowi połowę sukcesu. Dżinsowa kurtka ze zbroją pod spodem jest więc bezpieczniejsza niż luźna tekstylna kurtka motocyklowa. Tak więc gdy będziesz kupował zbroję i/lub kamizelkę pamiętaj, by jedną i/lub drugą dokładnie przymierzyć i sprawdzić, jak układają się i jak przylegają protektory, gdy przyjmiesz pozycję jak do jazdy.

Jeżeli chodzi o wnioski z testu, to łowcy sensacji będą rozczarowani: nie było żadnego skandalu ani żadnych spektakularnych przegranych. Wszyscy oferują dobre zabezpieczenie, chociaż nie zawsze idealny komfort. Tak więc śmiało, wkładajcie ochraniacze!

Tak testowaliśmy
	Najwięcej uwagi poświęciliśmy efektywności tłumienia siły uderzeń. Polegało to na wyprowadzeniu kilku uderzeń w określone przez normę bezpieczeństwa strefy protektora. Za ważne uznaliśmy sprawdzenie miejsc potencjalnie słabszych, takich jak wentylacje, cieńszy materiał czy wycięcia. O dziwo, te punkty nie zawsze wykazywały gorsze wartości. Test polegał na tym, że na ochraniacz z określonej wysokości spadał ważący 5 kg ciężarek, który na wyznaczone wcześniej punkty przekazywał energię kinetyczną o wartości 50 kN. W kowadle, na którym leżał, znajdowała się aparatura pomiarowa zapisująca wartość sił przenikających do wewnętrznej strony ochraniacza. Test na ludziach polegał na tym, że ocenialiśmy mocowanie ochraniaczy na ciele. Oprócz tego sprawdziliśmy, w jakim stopniu ochraniacze zakrywają plecy, klatkę piersiową oraz stawy barkowe i łokciowe. Punkty przyznaliśmy też za dopasowanie i komfort użytkowania oraz za obsługę i wagę.

Żółwie

Zbroje

* P – plecy, K – klatka piersiowa, B – barki (tylko w przypadku koszulek), Ł – łokcie (tylko w przypadku koszulek)

Kamizelki

zobacz galerię